Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι ασθένειες, που προκύπτουν όταν το σώμα μας επιτίθεται και καταστρέφει τα δικά του κύτταρα και όργανα. Σήμερα, αποτελούν τη κύρια αιτία χρόνιων ασθενειών επηρεάζοντας την υγεία περισσότερων ανθρώπων απ’ ότι ο καρκίνος και τα καρδιακά νοσήματα. Ένας στους δέκα πολίτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση πάσχει από κάποιο αυτοάνοσο νόσημα.
Η έγκαιρη αντιμετώπιση αποτελεί κλειδί για τον έλεγχο αυτοάνοσων νοσημάτων της μεγάλης αυτής κατηγορίας των μυστηριωδών και ύπουλων νοσημάτων που αυξάνονται δραματικά τα τελευταία 15 χρόνια και περιλαμβάνουν:
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
- Διαβήτης
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Θυρεοειδίτιδα Hashimoto
- Ψωρίαση
- Ελκώδης κολίτιδα
- Νόσος του Crohn
- Ερυθηματώδης λύκος
- Δερματίτιδες
- Μυασθένεια
- ALS
Το άτομο που πάσχει από κάποια αυτοάνοση νόσο πρέπει να λαμβάνει πολύπλοκα φαρμακευτικά σχήματα για την υπόλοιπη ζωή του.
Έλεγχος Αυτοάνοσων Νοσημάτων: Αίτια και Συμπτώματα Αυτοάνοσων
Υπάρχουν περίπου 80 διαφορετικοί τύποι αυτοάνοσων νοσημάτων. Η διάγνωσή τους καθίσταται αρκετά δύσκολη καθώς αρκετά από τα αυτοάνοσα μοιράζονται κοινά συμπτώματα. Επίσης, μπορεί να εκδηλώνονται ταυτόχρονα περισσότερα από ένα αυτοάνοσα νοσήματα.
Τα αίτια εκδήλωσης των αυτοάνοσων νοσημάτων παραμένουν άγνωστα. Είναι συχνά κληρονομικά και εκδηλώνονται κυρίως σε γυναίκες, σε ποσοστό 75%. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, οι βασικότεροι παράγοντες που πυροδοτούν την εκδήλωση του νοσήματος είναι:
- βακτήρια και ιοί
- φαρμακευτικές ουσίες
- χημικά
- περιβαλλοντικά ερεθίσματα
Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το νόσημα. Συνήθως ο ασθενής περνά περιόδους ύφεσης, χωρίς να παρουσιάζει συμπτώματα ή με τα συμπτώματα να είναι εξαιρετικά ήπια, και περιόδους κρίσης, με τα συμπτώματα να εκδηλώνονται έντονα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως εκδηλώνεται έντονη κόπωση και πυρετός λόγω της δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού. Τα όργανα και οι ιστοί που πάσχουν συχνότερα είναι:
- οι αρθρώσεις
- οι μύες
- το δέρμα
- τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τα αιμοφόρα αγγεία
- οι συνδετικοί ιστοί
- οι ενδοκρινείς αδένες
Δυστυχώς, δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για τα αυτοάνοσα νοσήματα, οπότε οι μέθοδοι αντιμετώπισης εστιάζουν στην καταστολή των συμπτωμάτων.
Έλεγχος Αυτοάνοσων Νοσημάτων: Απαραίτητες εξετάσεις
Ο έλεγχος αυτοάνοσων νοσημάτων πραγματοποιείται με μια σειρά σταδιακά επιλεγμένων αναλύσεων για την ανίχνευση συστηματικών (που επιδρούν σε όλο το σώμα) αυτοάνοσων νοσημάτων και είναι μεταξύ των:
-
- Γενική αίματος, ΤΚΕ, CRP: με αυτές ελέγχουμε εάν υπάρχει ένδειξη φλεγμονώδους αντίδρασης που μπορεί να προέρχεται από συστηματικό αυτοάνοσο νόσημα, καθώς και την ισορροπία του αιμοδυναμικού συστήματος.
- Στοιχεία του συμπληρώματος C3, C4: δείχνουν εάν υπάρχει μακροχρόνια ενεργοποίηση – εξάντληση του ανοσποιητικού συστήματος, που συμβαίνει κατά κύριο λόγο κατά την παρουσία αυτοάνοσων νοσημάτων.
- Ουρικό οξύ, τρανσαμινάσες, CK, LDH: ελέγχονται για να διαπιστώσουμε εάν υπάρχει αυτοάνοσο νόσημα το οποίο μπορεί να έχει επιβλαβή δράση στο ήπαρ, τους μύς, το αιμοποιητικό.
- Γενική ούρων: έχει σκοπό να διαπιστώσει εάν το αυτοάνοσο νόσημα έχει επίδραση στη νεφρική λειτουργία. Τυχόν ανίχνευση λευκώματος στην γενική ούρων εκτιμάται ως κρίσιμο στοιχείο για την υγεία των νεφρών.
- Ρευματοειδής παράγων (RF) και αντικιτρουλινικά αντισώματα (anti-CCP): χρησιμοποιούνται για να ανιχνεύσουμε τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και το σύνδρομο Sjögren’s.
- Αντιπυρηνικά αντισώματα (ΑΝΑ): χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση του συστηματικού ερυθυματώδη λύκου, της πολυμυοσίτιδας, κ.ά.
- Αντισώματα έναντι κυτοπλάσματος ουδετεροφίλων (ANCA): χρησιμοποιούνται για τις Wegener’s granulomatosis (WG), microscopic polyangiitis (MPA), κ.ά.
- Αντιριβονουκλεπρωτεϊνικά αντισώματα (anti-RNP), αντισώματα συνδρόμου Sjögren’s A&Β (anti-SSA (Ro), anti-SSB(La), αντισώματα smith (anti-Sm), αντισώματα σκληροδέρματος (Scl-70), αντισώματα anti-Jo1: σε περίπτωση που βρεθούν τα αντιπυρηνικά αντισώματα θετικά, τότε εκτελείται το ENA panel για τη διαφορική διάγνωση του νοσήματος.
- Αντικαρδιολιπίνες (αCL IgG, αCL IgA, αCL IgM): η μέτρησή τους προτείνεται όταν παρουσιαστούν μία ή περισσότερες ανεξήγητες φλεβικές ή αρτηριακές θρομβώσεις ή όταν υπάρξουν επαναλαμβανόμενες αποβολές εγκυμοσύνης, ειδικά στο 2ο και 3ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
- Οργανοειδικά αυτοάνοσα νοσήματα: γίνονται εξειδικευμένες αναλύσεις για την ανίχνευση του αντίστοιχου νοσήματος. Τα πλέον χαρακτηριστικά είναι:
Αντισώματα υπεροξειδάσης (anti-ΤPO), αντιθυρεοσφαιρινικά (anti-Tg), αντισώματα έναντι των υποδοχέων της TSH (TRAb): οι αναλύσεις τους προτείνονται σε περιπτώσεις ανίχνευσης αυτοάνοσων θυρεοειδίτιδων.
Αντισώματα έναντι λείων μυϊκών ινών (ASMA): χρησιμοποιούνται για να διαχωρίσουμε τη χρόνια ενεργή αυτοάνοση ηπατίτιδα από άλλες ηπατικές νόσους.
Αντιμιτοχονδριακά αντισώματα (ΑΜΑ): χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση της πρωτογενούς κίρρωσης της χολής.
Ο έλεγχος αυτοάνοσων νοσημάτων γίνεται από ειδικούς ανοσολογικούς αναλυτές και τα αποτελέσματα αξιολογούνται από έμπειρους γιατρούς του ΙΑΜΑ Ιατρικό Διαγνωστικό Εργαστήριο.
Το άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό, υπό την καθοδήγηση έμπειρων γιατρών και με την αρωγή των διοικητικών υπηρεσιών μας, αποτελούν τους κρίκους μιας αλυσίδας με μοναδικό σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των συμπολιτών μας, οι οποίοι εμπιστεύονται σε μας ότι πολυτιμότερο έχουν. Την υγεία τους.
